Als grondlegger van het zitvolleybal is Nederland altijd een warm pleitbezorger geweest van deze variant. Naast het missiewerk worden ook op sportief vlak grote successen geboekt. Dat begint in 1980 bij de Olympiade in Arnhem.
De Paralympische Spelen bestaan dan nog niet, zoals ze nu al decennia een begrip zijn. Vier jaar eerder is zitvolleybal een demonstratiesport bij de Olympiade in Toronto. In Arnhem wordt het echt geïntegreerd in het olympiade-programma. Maar wel alleen voor mannen. De vrouwen moeten nog toch 2004 wachten, voordat ze kunnen meedoen aan ‘olympisch’ zitvolleybal.
Goud
De ploeg onder leiding van bondscoach Ari ’t Hart laat er in Arnhem geen gras over groeien. Wedstrijd na wedstrijd wordt gewonnen, inclusief de finale tegen Zweden. In die wedstrijd wordt Oranje gesteund door een enthousiast thuispubliek. Ook in de jaren erna weet Nederland op belangrijke momenten te pieken. Het goud wordt vier jaar later in New York geprolongeerd.
Wereldrecord
Zitvolleybal bestaat dan bijna dertig jaar. In 1956 bedenken de Nederlanders Tammo van der Scheer en Anton Albers, beiden lid van het Sportcomité voor oorlogsslachtoffers Nederland (BNMO), het zitvolleybal. In die tijd wordt het sporten onder dienstslachtoffers erg gestimuleerd. Nog geen jaar later, als tijdens de Nationale Bevrijdingsdag op 5 mei een groot sportfestijn in het Olympisch Stadion wordt gehouden, zijn 25.000 toeschouwers getuige van de wedstrijd Amsterdam tegen Haarlem, dat aantal staat nog altijd als een wereldrecord.
Inventief
Wanneer eind jaren zeventig, begin jaren tachtig het zitvolleybal meer en meer een internationaal platform krijgt, blinken de Nederlandse teams niet alleen uit op het veld maar ook in inventiviteit. International Johan Reekers herinnert zich nog een trainingskamp, waarbij “drie spelers met dubbelamputaties ‘s-nachts in één tweepersoonsbed werden gestopt”. Dat drukt de kosten. “Kwam er ’s nachts eentje bovenop me liggen. Maar ik durfde hem niet weg te duwen, omdat hij dan misschien wakker zou worden.” Reekers is een van de spelers, die later in Arnhem paralympisch kampioen wordt.
Koningin
Pas in 2004, 16 jaar nadat de Paralympics in Seoul voor het eerst direct na de Olympische Spelen hebben plaatsgevonden, kunnen ook de vrouwen paralympische eremetaal winnen. Oranje wordt in Athene tweede, na verlies in de finale tegen China.
Ook de zitvolleybalsters maken onderweg naar dat succes het nodige mee. “In het begin sliepen we soms in het materiaalhok van een sporthal tussen de matten, ballen en hoepels. We gingen sleutelhangers verkopen om een lift te realiseren in de sporthal waar we trainden”, herinnert Els Verwer zich nog. Maar na het zilver van Athene volgt toch maar mooi een rijtoer door Den Haag en een theevisite bij de koningin. Wat medailles blijft het daar niet bij. Vier jaar later wint de vrouwenploeg brons. De mannen voegen aan de twee gouden plakken ook twee keer olympisch zilver (1988 & 1992) toe. Beide teams grossieren daarnaast in Europese en wereldtitels.